Tematy priorytetowe

Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego co roku realizowanych jest ponad sto tematów badawczych. Wciąż jednak istnieją luki w wiedzy o tym obszarze, a niektóre zagadnienia, istotne z punktu widzenia zarządzania obszarem chronionym, pozostają poza kręgiem zainteresowania naukowców. Dlatego chcielibyśmy zachęcić do podjęcia niektórych z takich tematów. Badacze, którzy podejmą się naukowego opracowania tych problemów mogą liczyć na wsparcie logistyczne ze strony pracowników Parku.

Za priorytetowe uznajemy takie tematy badawcze, które uzupełniają i aktualizują wyniki prac prowadzonych na potrzeby przygotowania projektu planu ochrony i jego rewizji, a także dostarczają wiedzy niezbędnej do prawidłowego zarządzania obszarem Tatrzańskiego Parku Narodowego. Obejmują one cztery grupy tematyczne.

Inwentaryzacja zasobów przyrodniczych, ocena trendów i dynamiki zmian stanu zasobów

• Badania genetyczne tatrzańskiej flory w tym zwłaszcza taksonów endemicznych i reliktowych (ze szczególnym uwzględnieniem identyfikacji obcych pochodzeń, mieszańców, rewizji taksonomicznych, oraz filogeografii).

• Modelowanie dynamiki ekosystemów (w tym zwłaszcza granic pięter klimatyczno-roślinnych, zasięgu wysokościowego wybranych gatunków roślin i zwierząt), w związku z przyjętymi modelami zmian klimatycznych.

• Inwentaryzacja zasobów przyrodniczych TPN na stałych kołowych powierzchniach próbnych.

• Inwentaryzacja i charakterystyka torfowisk i zatorfień, w szczególności w strefie wysokogórskiej.

• Krytyczna lista gatunków występujących w Tatrzańskim Parku Narodowym, zwłaszcza:

- glony

- bezkręgowce, z wyjątkiem (ślimaków lądowych, pająków i kosarzy, muchówek, motyli i chrząszczy).

Ocena zagrożeń i sposobów ich eliminacji

• Inwentaryzacja i określenie sposobów minimalizacji szkód pozrywkowych na terenie TPN z uwzględnieniem terenów prywatnych.

• Oddziaływanie różnych form aktywności człowieka, w tym szczególnie ruchu pozaszlakowego, na poszczególne ekosystemy i gatunki występujące w TPN.

• Znaczenie korytarzy ekologicznych dla poszczególnych grup zwierząt i ekosystemów.

Ocena skuteczności prowadzonych działań ochronnych, w tym monitoring populacji gatunków i siedlisk, zwłaszcza będących przedmiotem ochrony obszaru Natura 2000

• Ocena wpływu zabiegów ochronnych wykonywanych przez TPN (w szczególności przebudowa drzewostanów, wykaszanie polan).

• Monitoring i ekologia szczególnie cennych gatunków roślin i grzybów (endemity, rośliny skrajnie rzadkie w Tatrach, rośliny występujące w Polsce tylko na terenie TPN).

Społeczne uwarunkowania realizacji celów ochrony przyrody Parku

• Monitoring wyremontowanych odcinków szlaków, ze szczególnym uwzględnieniem oceny oraz prawidłowości użytkowania przez turystów.

• Ocena / akceptacja społeczna decyzji / działań podejmowanych przez Tatrzański Park Narodowy.

• Świadomość przyrodnicza turystów odwiedzających Tatrzański Park Narodowy.
• Świadomość ekologiczna mieszkańców Podhala.
• Wpływ edukacji prowadzonej przez TPN na postawy mieszkańców Podhala wobec Parku i ochrony przyrody.
• Turyści zagraniczni w Tatrzańskim Parku Narodowym.
• Zgodność zagospodarowania Tatrzańskiego Parku Narodowego i jego bezpośredniego sąsiedztwa z istniejącymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego.
• Otulina TPN - stan formalny i jej postrzeganie przez turystów oraz społeczność lokalną.
• Przyrodnicze i ekonomiczne uwarunkowania zaopatrzenia Podhala w wodę.
• Schroniska tatrzańskie - społeczno-ekonomiczne uwarunkowania działalności.